Tę kruszynę chleba

Ostatnio przez media przetoczyła się historia jednej z piosenkarek, która poprosiła o zapakowanie do domu kilku ciastek. Pojawiły się wielkie nagłówki „Wstyd, wstyd, wstyd”. Jak można prosić o zapakowanie jedzenia? Przecież nie wypada, tak bogata osoba nie powinna. Czytając wiele komentarzy, przyszła mi na myśl inna opowieść (historycy mają jednak wątpliwości co do jej prawdziwości), pochodząca z czasów rewolucji francuskiej w 1789 r. Wówczas cierpiący głód lud Paryża ruszył na Wersal, gdzie przebywali król Ludwik XVI i jego żona, Maria Antonina. Przed pałacem tłum skandował: „Nie mamy chleba! Nie mamy chleba!”. Królowa słysząc hałas, zapytała jednego ze strażników, co się dzieje. Usłyszała, że ludzie chcą chleba, bo są głodni. „Nie mają wystarczająco dużo chleba? Ależ w takim razie niech jedzą ciastka!” — miała powiedzieć Maria Antonina.

Z pozoru te dwie opowieści nic nie łączy. Jednak z tylko z pozoru. Królowa, która nie poczuła głodu, nie zrozumiała, dlaczego ktoś może pragnąć chleba. My, żyjący w czasach, kiedy jedzenia jest pod dostatkiem, nie rozumiemy, że jego marnowanie, wyrzucanie do śmieci jest gorszym wstydem niż poproszenie o zapakowanie i zabranie do domu. Obruszamy się, że ktoś mający wszystko chce zabrać ciastka, ale nie przeszkadza nam, że codziennie wyrzucamy do kosza chleb, owoce, warzywa, mięso, bo przecież wszyscy tak robią, skoro się popsuło, bo nie smakowało, kupiliśmy za dużo, jest stare.

Według badań Instytutu Ochrony Środowiska - Państwowego Instytutu Badawczego w Polsce w każdej sekundzie przez cały rok wyrzucanych do kosza jest blisko po 153 kg żywności, z tego aż 92 kg w naszych domach. To tak jakby każdego dnia, przez cały rok, w każdej sekundzie, Polacy tylko w swoich domach wyrzucali 184 bochenki chleba. Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (Food and Agriculture Organization of the United Nations, FAO) podaje, że na świecie co roku marnuje się 1,3 mld ton żywności nadającej się do spożycia, co stanowi 1/3 produkcji żywności na Ziemi.

Z kolei Oxfam, międzynarodowa organizacja humanitarna zajmująca się walką z głodem, poinformowała, że na świecie co minutę umiera z głodu jedenaście osób, a liczba ludzi żyjących w warunkach zbliżonych do głodowych zwiększyła się w ciągu ostatniego roku sześciokrotnie.

Siedząc na kolejnych dożynkach, zastanawiałam się, ilu z nas pamięta jeszcze, że gdy na podłogę spadł chleb, to się go podnosiło i całowało w geście przeproszenia. Ile osób poznało prawdziwy smak głodu… Czy jeszcze wiemy, dlaczego w najważniejszej modlitwie chrześcijan znalazła się prośba „chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj”?

Jedzenia mamy dużo i oby tak już zostało. Bez internetu, smartfonów, telewizji, nawet bez sztuki, książek, muzyki, obrazów przetrwamy. To, co dziś wydaje nam się oczywiste, może zostać nam zabrane. Niech zacznie nas oburzać, że ktoś wyrzuca pokarm, a nie to, że ktoś prosi o jego spakowanie. Nie mając pożywienia, umrzemy, więc nauczmy się znów szanować tę „kruszynę chleba” i podnosić ją z ziemi „przez uszanowanie dla darów nieba”.