Wiedzę mamy na wyciągnięcie ręki

Chodząc do szkoły, większość z nas marzyła, by wydarzyło się coś, co spowoduje jej zamknięcie. Pamiętam opowiadanie o dziewczynce z Australii, która ze względu na wielkie odległości dzielące ją od szkoły, uczyła się zdalnie. W erze, gdy nie było internetu i komputerów, to wyglądało zupełnie inaczej niż teraz. Historia utkwiła mi w pamięci, bo zastanawiałam się, jak to jest mieszkać tak daleko od innych, a koleżanki i nauczycieli słuchać tylko przez radiostację. Obecne pokolenie już nie musi pisać wypracowań o tym, co by było, gdyby znaleźli się w takiej sytuacji. Zdalna szkoła stała się faktem. Zmienić się musieli nauczyciele i uczniowie. Dla jednych było to nieszczęście, inni nie wyobrażają sobie, że mogli uczyć się lub uczyć inaczej. Zdania są podzielone, jak to w życiu. Eksperyment na żywym ciele dobiegł końca. Rozbrzmiał ostatni dzwonek i w końcu są wakacje. Wypadałoby, żeby wyciągnąć wnioski z tego, czego byliśmy świadkami.

Co udowodniło zdalne nauczanie? Potwierdziło to, o czym mówi się od dawna. Programy szkolne mamy z czasów, kiedy dostęp do wiedzy ograniczał się do kilku słowników i encyklopedii, a nowe odkrycia pojawiały się raz na bardzo długi czas. To odeszło już dawno w zapomnienie. Dostęp do nauki mamy ogromny. W ciągu kilku sekund możemy być zalani informacjami, których jeszcze dwadzieścia lat temu musieliśmy szukać miesiącami, siedząc w bibliotekach. Wszyscy wiemy, że wystarczy wpisać hasło w jakiejkolwiek wyszukiwarce internetowej. Chociaż nie, jednak nie wszyscy. Nie urzędnicy, którzy decydują o szkolnych programach. Reformy w Polsce dotyczą zmiany struktury szkół, ewentualnie wyrzucenia lub dodania tematów do podstawy programowej. Nie dotyczą tego, co przeciętny uczeń powinien umieć, wychodząc ze szkoły. Wydaje nam się, że kształcimy światłe osoby, które przeczytały „Pana Tadeusza”, wiedzą co to jest mitochondrium, potrafią obliczyć pochodną funkcji złożonej. Umieją pięknie rozwiązywać testy i wpisywać się w odpowiedzi. Tylko nie odnajdują się w życiu. Przez dwanaście lat uczyli się nie tego, co przydaje się w dorosłości. Ale jak żyć bez wiedzy o rozmnażaniu pantofelka, czy informacji, że w 1066 roku miała miejsce bitwa pod Hastings? Zapewniam, że całkiem normalnie. Nie zrobimy naukowców z całego społeczeństwa. Nie wszyscy muszą mieć doktorat. Wszyscy za to powinni umieć znaleźć dobre źródła, z których mogą korzystać szukając konkretnej wiedzy. Nauczyć się odróżniać, co jest bajdurzeniem, głupotą stworzoną po to, by poprzeć idiotyczne stwierdzenia i teorie. Poznać, w jaki sposób poddawani jesteśmy manipulacjom i jak ich unikać. Znać niezbędne do przeżycia podstawy - od tego, jak rozpalić ogień, przez odróżnianie roślin jadalnych od niejadalnych lub udzielanie pierwszej pomocy, po umiejętność rozmowy z obcymi, z przyszłym pracodawcą, urzędnikiem, aktorem. Nauczyć się empatii, tolerancji, odpowiedzialności i współpracy z innymi.

Teoria mówi, że system oświaty jest niereformowalny. Jednak większe systemy upadały. Przeminęło Cesarstwo Rzymskie, imperium Osmanów, Związek Radziecki, a nawet Windows 98. Zatem nadzieja na diametralne zmiany w systemie oświaty jest. Mam nadzieję, że przyjdzie mi ich doczekać, chociażby po to, żeby zobaczyć, że ktoś napisze w cv — lubię ludzi, nawet jak czasem mnie irytują.

A teraz obiecuję przez dwa najbliższe miesiące pisać same lekkie i wakacyjne komentarze. Korzystającym już z wolnych dni życzę samych pogodnych chwil, a tych, którzy do urlopu mają jeszcze daleko, pozdrawiam serdecznie i zapewniam, że w pracy też czasem świeci słońce.