Zamknij

78. rocznica wybuchu powstania warszawskiego

09:13, 01.09.2022 . Aktualizacja: 09:13, 01.09.2022
Skomentuj

 

 

1 sierpnia 1944 r. o godzinie 17.00 wybuchło powstanie warszawskie. Była to największa bitwa, którą stoczyła podczas II wojny światowej organizacja podziemna z wojskami okupacyjnymi. 78 lat później hołd powstańcom, ale też i mieszkańcom Warszawy oddali mieszkańcy powiatu sierpeckiego.

 

Powstanie warszawskie trwało 62 dni. Mówi się, że w tym czasie zginęło od 150 do 200 tys. ludzi. Stolica Polski została niemal zrównana z ziemią. I chociaż różnie ocenia się ten narodowy zryw, to jednak w pamięci pozostają ludzie, którzy walczyli o wolność, chcieli żyć bez strachu, móc spacerować ulicami ukochanego miasta, uczyć się, kochać, pracować. Wśród nich nie brakowało też osób związanych z ziemią sierpecką.

 

Marsz Pamięci 1944

Sierpeckie obchody 78. rocznicy powstania warszawskiego rozpoczęły się na stadionie miejskim. Zorganizowano tam zbiórkę dla uczestników Marszu Pamięci 1944. Przybyli przedstawiciele rodzin uczestników powstania, władz samorządowych, służb mundurowych, placówek kulturalnych, organizacji pozarządowych i oświatowych, harcerze z 7 DH im. Tadeusza Kościuszki z Gójska, zuchy z 11 GZ „Wesołe Niezapominajki” z Ligowa i 2 GZ „Radosne Misie” z Gójska, ks. Dariusz Multon, sportowcy, Ukraińcy, którzy w Sierpcu znaleźli schronienie przed wojną, mieszkańcy miasta i powiatu. Niektórzy specjalnie na tę okazję założyli biało-czerwone opaski lub koszulki z powstańczymi nadrukami. Wspólnie wyruszyli na 1944-metrową trasę, by przy dźwiękach powstańczych piosenek wspominać bohaterów tamtych czasów. Marsz poprowadzili harcerze, niosąc biało-czerwoną flagę z wymalowanym symbolem Polski Walczącej. Maszerowano wokół Jeziórek, następnie ulicami Świętokrzyską i Kwiatową oraz aleją w Parku im. Władysława Andersa, aż do Pomnika Żołnierzy Września 1939 i Armii Krajowej. Po drodze dołączały się kolejne osoby. Dla wszystkich uczestników były pamiątkowe medale i przypinki. Nad bezpieczeństwem czuwali policjanci i strażnicy miejscy.

 

Sierpczanie w powstaniu

Przed godziną „W” dyrektor Pracowni Dziejów Miasta Sierpca Michał Weber przypomniał uczestników Powstania Warszawskiego związanych z ziemią sierpecką — powstańców i ówczesnych mieszkańców stolicy. Odczytał krótkie biogramy, które pojawiły się na stronie Muzeum Powstania Warszawskiego.

Wojciech Jerzy Bańka — ur. w Osieku, ps. Wojciech, Jur, VI oddział Warszawski Okręg AK na Pradze, zginął.

Stanisław Baranowski ur. w Sierpcu, ps. Ryś, pluton łączności V Obwód Mokotów, zaginął w pierwszych dniach.

Jan Mieczysław Baranowski ur. w Sierpcu, ps. Roger, batalion łączności, wyszedł z miasta z cywilami, zmarł w Warszawie w 1997 r.

Aniela Karolina Braun ps. Renata, ur. w Blinnie, I obwód Radwan Śródmieście, ranna podczas przenoszenia meldunku na ul. Chmielnej w Śródmieściu Północ, wyszła z miasta z ludnością cywilną, zmarła w 1971 r. w Warszawie.

Jerzy Brejski ur. w Sierpcu, ps. Śmiały, pluton łączności VI Obwód Praga, w niewoli niemieckiej, zmarł w 1982 r.

Jan Elwertowski ur. w Gójsku, ranny 8 sierpnia w Śródmieściu Północ, w niewoli niemieckiej, zmarł w Gdyni w 1986 r.

Adam Feltynowski ur. w Sierpcu, ps. Furman, walczył na Żoliborzu, w niewoli niemieckiej w stalagu Altengrabow, zmarł w 1972 r.

Alicja Gospodarz ur. 16 marca 1924 w Sierpcu, pseudonim Alicja, sanitariuszka, oddział Bakcyl Sanitariat Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej, zm. 15 czerwca 1987 r. w Warszawie.

Jadwiga Teresa Gospodarz ur. w Sierpcu, ps. Jadwiga, szpital polowy na ul. Hożej, Śródmieście Południowe, w 1945 r. wraz z rodzicami wróciła do Sierpca, pracowała w ośrodku zdrowia, w 1950 r. wyjechała do Płocka, zmarła w 2009 r.

Stanisław Ilski ps. Kazubski, I obwód Radwan, Śródmieście Południowe, w niewoli niemieckiej w stalagu Sandbostel, po wojnie skończył studia medyczne, pracował w szpitalu w Sierpcu i w Bieżuniu. Jego żona Krystyna Ilska ps. Krycha, sanitariuszka pułku AK „Baszta”, po wojnie związana z Bieżuniem, wraz z mężem nieomal całe życie poświęcili leczeniu mieszkańców Bieżunia i okolic.

Janusz Jirowec ur. w Sierpcu, ps. Libusza, Śródmieście Północ.

Ireneusz Kocięda ur. w Sierpcu, ps. Chudy, strzelec, stare miasto w kanałach śródmieścia, wyszedł z ludnością cywilną

Wiesława Barbara Korcz Śródmieście Północne, cywil, urodzona i wychowana w Warszawie, jako 11-letnia dziewczynka była świadek wybuchu i działań powstańców w Śródmieściu. Do 1959 r. życie związała zawodowo jako lekarz z Sierpcem.

Leokadia Koszalska (z d. Kurek) żołnierz AK, podporucznik, sanitariuszka w szpitalach polowych przy Krasińskiego i Placu Wilsona, po powstaniu więziona w obozie w Ravensbruck i Neuengamme.

Tadeusz Kowalski ps. Heniek, Barograf, kapral, grupa Kampinos, urodzony w maju 1926 r. w Sierpcu, brał udział w natarciu na terenie lotniska Okęcie, 16 września ujęty jako cywil.

Jerzy Łagocki cywil, ur. w Sierpcu, zamieszkały na Woli.

Józef Makowski ur. w Sierpcu, ps. Żbik, plutonowy, oddział motorowy Baszta, w niewoli niemieckiej, zmarł w Gdańsku w 1989 r.

Jerzy Karol Malewicz ur. w 1928 r. w Sierpcu, ps. Janek Jan Kowalski, strzelec, obwód III Wola, kompania szturmowa Stare Miasto.

Józef Markowski ur. w Sierpcu, kapral, batalion Bałtyk, Mokotów, losy po powstaniu nieznane.

Henryk Markuszewski ur. w Sierpcu, ps. Jastrząb, zginął 1 sierpnia na Wierzbnie w wieku 18 lat.

Adam Mazurowski ur. w Babcu, szlak Wola-Śródmieście Północ.

Władysław Mazurowski ur. w Sierpcu, ps. Tygrys, strzelec, Mokotów-Sadyba, wyszedł z ludnością cywilną.

Krystyna Ossowska – Cypryk ur. w Sierpcu w 1925 r., łączniczka, służby pomocnicze, batalion Miłosz, Obwód I Śródmieście Południowe.

Leonard Peszyński ur. w Skoczkowie, ps. Leon, podporucznik łączności, szlak Kolonia Staszica, Pole Mokotowskie Śródmieście, w niewoli niemieckiej.

Tadeusz Przeciszewski ur. w Sierpcu, ps. Michał, VI Obwód Praga, kapral podchorąży.

Szczepan Jan Przedpełski ur. w Bodzanowie, plutonowy, podchorąży, Śródmieście Północ, w niewoli niemieckiej, zmarł w Sierpcu w 2000 r.

Zdzisław Rakowski, ur. w Sierpcu, ps. Orzeł II, pluton pancerny Golski, Pole Mokotowskie – Śródmieście Południe, strzelec, wyszedł z ludnością cywilną, zmarł w Warszawie w 2005 r.

Karol Rudowski ur. w Sierpcu, porucznik, Śródmieście Południe, w niewoli niemieckiej w oflagu Groos Born, zmarł w 1946 w Warszawie.

Jakub Janusz Rudowski, ur. w Sierpcu, ps. Janusz, kapral podchorąży, Śródmieście Południe, wyszedł z ludnością cywilną ranny odłamkami pocisku, zmarł w Warszawie w 1999 r.

Stanisław Sękowski, ur. w Gójsku, ps. Michał, wachmistrz, Kampinos, batalion por. Znicza, wykonywał wyroki na kolaborantach i gestapowcach, zmarł w Sierpcu w 1960 r.

Franciszek Sierakowski, ur. w Sierpcu, cywil, Wola Śródmieście Północne.

Hanna Szaniawska ur. w Sierpcu, ps. Agnieszka, sanitariuszka, na Żoliborzu, wyszła z ludnością cywilną, zmarła w 2009 r.

Jan Wanczewski ur. w Sierpcu, ps. Podbipięta, starszy sierżant, rejon Praga, losy nieznane.

Jerzy Wierzbicki ur. w Radzanowie, kapral podchorąży, krzyż walecznych Żoliborz, wyszedł z ludnością cywilną, po wojnie podszywał się w Sierpcu jako funkcjonariusz urzędu bezpieczeństwa, działał w NZW, aresztowany w 1948 r., stracony na Mokotowie w 1951 r.

Izabela Emilia Wiśniewska ur. w Piastowie, strzelec, łączniczka na Mokotowie, wywieziona do Niemiec do obozu Mauthausen i do obozu w Oberlangen, zmarła w Świnoujściu w 1984 r.

Barbara Wiśniewska ur. w Piastowie, ps. Bieta, łączniczka, Mokotów, wyszła z Warszawy z ludnością cywilną, zmarła w Londynie w 2008 r.

Ewa Wiśniewska ur. w Piastowie, strzelec, Mokotów, pułk Baszta, wyszła z ludnością cywilną, zmarła w Olsztynie w 1994 r.

Leon Wiśniewski, ur. w Sierpcu, ps. Olszyna, podporucznik, Praga, pluton dowodzenia.

Urszula Witkowska ur. w Sierpcu, ps. Uśka, strzelec, łączniczka, działała w Śródmieściu w składnicy meldunkowej, wyszła z ludnością cywilną, zmarła w Warszawie w 1999 r.

Michał Witkowski, ur. w Szczutowie, ps. Ryś, starszy strzelec, Śródmieście Południowe, w niewoli niemieckiej, zmarł w 1997 r.

Danuta Irena Zadig z d. Dowsin, ur. w Płocku, ps. Ada, strzelec, sanitariuszka, taśmowa karabinu maszynowego, oddział specjalny Juliusz, Wola, Stare Miasto, Śródmieście Północne. W niewoli niemieckiej w Falingbostel i Oberlangen. W 1946 r. wróciła do Polski, później wyjechała do Szwecji, gdzie mieszka i żyje.

Lista ta nie jest zamknięta. O wielu walczących w powstaniu dowiadujemy się po latach.

 

Zabrzmiały syreny

Uroczystość przed pomnikiem poprowadził oficer Państwowej Straży Pożarnej starszy kapitan Paweł Piwowarczyk. Wartę zaciągnęli harcerze. Przy dźwiękach werbli wprowadzono sztandary: Miasta Sierpca, Szkoły Podstawowej nr 2 im. Armii Krajowej w Sierpcu oraz Stowarzyszenia Patriotyczno-Historycznego Ziemi Sierpeckiej „Pamięć i Prawda”.

Punktualnie o godzinie 17.00 zawyły syreny. W ciszy uczczono pamięć powstańców i mieszkańców walczącej Warszawy.

— Wsłuchajmy się w ten dźwięk — co on mówi nam dzisiaj, w 2022 roku. Brzmi on trochę inaczej, teraz ma inny wydźwięk: ostrzega nas i przypomina zarazem, jak ogromną wartością jest wolność — powiedział starosta sierpecki Andrzej Cześnik.

Zabrzmiała też piosenka „Dziś idę walczyć, mamo” w wykonaniu Natalii Meller i Igora Kalinowskiego z Ogniska Pracy Pozaszkolnej. Zapalono znicze i złożono kwiaty.

Prezes Ogniska TKKF „Kubuś” Jakub Grodzicki i dyrektor MOSiR Przemysław Burzyński jako organizatorzy uroczystości podziękowali za wzięcie udziału w Marszu Pamięci i wspominanie tych, którym przyszło żyć 78 lat temu w Warszawie.

Organizatorami uroczystości byli także  Mazowieckie TKKF w Warszawie, Starostwo Powiatowe w Sierpcu, Urząd Miejski w Sierpcu, Pracownia Dokumentacji Dziejów Miasta Sierpca, Miejska Biblioteka Publiczna, Ognisko Pracy

(.)

Co sądzisz na ten temat?

podoba mi się 0
nie podoba mi się 0
śmieszne 0
szokujące 0
przykre 0
wkurzające 0
facebookFacebook
twitterTwitter
wykopWykop
komentarzeKomentarze

komentarz(0)

Brak komentarza, Twój może być pierwszy.

Dodaj komentarz

0%