Spacerkiem po sierpeckim ratuszu

Sierpc to jedno z najstarszych miast na Mazowszu. Ma już 700 lat. Jego zabudowa zmieniała się w ciągu wieków. Jednym z piękniejszych zabytkowych budynków jest położony w południowo-zachodniej pierzei Starego Rynku, wybudowany w latach 1837-1841, ratusz.

Zbudowany w stylu klasycystycznym, jednopiętrowy gmach wzniesiony na planie prostokąta przez ponad sto trzydzieści lat, od 1841 do 1978 roku, z przerwą w latach 1942-45, był siedzibą władz miejskich. Mieścił się w nim posterunek policji, kasa miejska oraz gabinet burmistrza z jego mieszkaniem, a w piwnicach — tymczasowy areszt. W 1979 roku ratusz został przekazany na siedzibę sierpeckiego muzeum, działającego wówczas pod nazwą Muzeum i Park Etnograficzny w Sierpcu.

Dawniej było...

Ratusz, jako obiekt stale użytkowany, był w stosunkowo dobrym stanie technicznym, jednak wymagał przeprowadzenia remontu - zabezpieczenia zabytkowego obiektu i przywrócenia mu historycznego wyglądu. Oprócz wymiany dachu, stolarki okiennej i drzwiowej, nowych instalacji elektrycznych, teletechnicznych i sanitarnych najważniejsze było dokonanie zmian adaptacyjnych, pozwalających na prezentowanie atrakcyjnej, nowoczesnej oferty wystawienniczej.

— Chcieliśmy pokazać pierwotny układ pomieszczeń, charakterystycznych dla tego typu obiektów (mieszkanie burmistrza, więzienie, skarbiec). Dlatego zastosowaliśmy różne układy i rodzaje podłóg. Każda sala została pomalowana na inny kolor. Do pomieszczeń, które dotychczas nie były w pełni wykorzystane, wprowadzono nowe funkcje. Budynek został wyposażony w nowoczesne systemy wystawiennicze, meble, sprzęt i urządzenia — powiedział dyrektor Muzeum Wsi Mazowieckiej Jan Rzeszotarski.

Parter dla edukacji

Wchodząc do ratusza, nie wchodzimy już do małego przedsionka. Obecnie drzwi wejściowe prowadzą do przestronnego korytarza dzielącego budynek na dwie części. Po prawej stronie znalazło się pomieszczenie recepcji, gdzie są dwa stanowiska pracy oraz miejsce odpoczynku dla turysty.

— W recepcji znalazło się miejsce na kasę i punkt informacji regionalnej, gdzie można dowiedzieć się o bieżących wydarzeniach kulturalnych, nowych wystawach, koncertach czy ciekawych miejscach. Dodatkowym atutem będzie możliwość zakupu biletów wstępu na różnego rodzaju wydarzenia organizowane przez Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu — opowiadał Jan Rzeszotarski.

Za recepcją, w miejscu dawnego pokoju biurowego, wydzielono szatnię dla turystów i miejsce na windę prowadzącą do ekspozycji. Pozostała przestrzeń przeznaczona została na pomieszczenie socjalne dla pracowników i aneks kuchenny.

Znajdująca się po lewej stronie sala oświatowa została wyposażona w krzesła, mobilne, składane stoły i sprzęt multimedialny, niezbędny do prowadzenia zajęć edukacyjnych, wykładów oraz prelekcji. Dzięki jej połączeniu z salą warsztatowo-plastyczną, zlokalizowaną w tylnej części budynku, będzie możliwe prowadzenie wielu form zajęć edukacyjnych.

— Stworzona w obecnym układzie wnętrz pracownia plastyczna z profesjonalnym umeblowaniem spełniać będzie kilka funkcji: składnicy mebli i rekwizytów wystawienniczych, przestrzeni roboczej do prac precyzyjnych przy aranżowaniu wystaw oraz magazynu materiałów plastycznych do prowadzonych zajęć edukacyjnych — zapewnia dyrektor muzeum.

Wejście do budynku od strony podwórza wykorzystywane będzie jako przejście gospodarcze dla pracowników oraz dodatkowe wejście do piwnicy. W piwnicy, tak jak dotychczas, będzie się mieściła kotłownia olejowa.

Nowe wystawy na piętrze

Przestrzeń na piętrze to sale wystawiennicze, które dotychczas były pomieszczeniami pozbawionymi profesjonalnego wyposażenia ekspozycyjnego. Obecna aranżacja, z zastosowaniem sytemu do zawieszania obrazów, oświetlenia ekspozycyjnego z możliwością regulowania natężenia światła, wprowadzeniem rozwiązań pomagających utrzymać odpowiednią temperaturę i wilgotność w salach, a także profesjonalne podesty i gabloty, pozwoli na nieograniczony wybór tematów do prezentacji w nowoczesnych salach.

— Spełniamy wszystkie wymogi dotyczące organizacji wystaw czasowych. Dzięki temu będziemy mogli sprowadzać do sierpeckiego ratusza ekspozycje z renomowanych muzeów związanych z polską i europejską sztuką. Wystawom towarzyszyć będą spotkania z ciekawymi osobowościami ze świata kultury, nauki i sztuki oraz zajęcia związane z treścią merytoryczną ekspozycji — stwierdził z dumą dyrektor.

Na ratuszowym strychu nie planuje się wprowadzenia dodatkowych funkcji użytkowych z wyjątkiem miejsca dostępu do zegara oraz okresowych kontroli stanu obiektu. Dostęp do strychu jest poprzez wysuwane schody.

Nowocześnie pokazać historię

Wprowadzenie zmian pozwoli na realizację nowej oferty kulturalno-edukacyjnej, dotyczącej dziedzictwa kulturowego Mazowsza i historii ratusza.

— W nowoczesnej formie chcemy prezentować nasze zbiory archiwalne, pokazujące działalność sierpeckiego ratusza w przeszłości, co w połączeniu ze zwiedzaniem zabytkowych wnętrz będzie doskonałym wprowadzeniem do kolejnych tematów historycznych i uzupełnieniem zajęć edukacyjnych — mówił dyrektor.

Poza lekcjami i warsztatami planowane są cykliczne spotkania poświęcone prezentacji wybranych aspektów historii miasta i regionu, w ramach których podejmowane będą tematy dotyczące XIX-wiecznych miast Mazowsza, życia ich mieszkańców, zagadnienia związane z kulturą, gwarą, tradycjami kulinarnymi i ginącymi miejskimi zawodami.

Bardzo ważnym elementem projektu modernizacyjnego było także udostępnienie przestrzeni ratusza dla osób poruszających się na wózkach i osób starszych.

— Stworzenie komfortowych warunków dla tej grupy odbiorców, którzy dotychczas z powodu ograniczeń architektonicznych nie korzystali z oferty ratusza, było jednym z naszych priorytetów. Wykonaliśmy bezprogowy wjazd do budynku, a we wnętrzu zamontowaliśmy windę osobową, dostosowano toalety do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Dzięki temu cały obiekt stał się dostępny dla turystów z dysfunkcjami ruchu — powiedział Jan Rzeszotarski.

Dzięki wysiłkom muzealników i wskazaniom konserwatorów udało się zorganizować profesjonalną, dostępną przestrzeń wystawienniczą, w której historia spotyka się z nowoczesnością, a nasze wspólne dziedzictwo kulturowe postrzegane jest jako atrakcyjne i zadbane.

— Mamy nadzieję, że nasze wysiłki wpiszą się do katalogu dobrych praktyk i zachęcą innych do podejmowania trudu ratowania zabytków — twierdzą sierpeccy muzealnicy.

W Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu zrealizowano projekt pt. WZROST REGIONALNEGO POTENCJAŁU TURYSTYCZNEGO POPRZEZ MODERNIZACJĘ I ADAPTACJĘ NA CELE KULTURALNO-EDUKACYJNE ZABYTKOWEGO BUDYNKU RATUSZA W SIERPCU.

Całkowity koszt projektu wyniósł 3 570 807,54 zł.

Kwota w wysokości 2 692 548,00 zł pochodziła z Budżetu Samorządu Województwa Mazowieckiego, a 783 800,72 zł pozyskano z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego na lata 2014 – 2020, Oś priorytetowa nr V „Gospodarka przyjazna środowisku” Działanie 5.3 „Dziedzictwo kulturowe”.