W połowie lipca, gdy dojrzało żyto, na pola wychodzili mieszkańcy wsi, by zacząć żniwa. Jak ciężka była to praca, mogli się przekonać odwiedzający sierpecki skansen w pierwszą niedzielę sierpnia.

Ponad pięć tysięcy turystów przybyło, by poznać dawne obyczaje związane ze żniwami. Życie na wsi nie było łatwe. Przekonali się o tym ci, którzy wzięli kosę do ręki, czy spróbowali pomłócić cepami lub mielić mąkę na żarnach. Dzieciaki chętnie poznawały dawne słowiańskie demony, a także słuchały opowieści „Jak to ze zbożem było”.

Stygowanie i przepiórka

Zgodnie z tradycją w dzień Matki Boskiej (środa lub sobota) ucinano parę snopków, by od zarzynku zacząć żniwa. W tym dniu święcono też sierpy i kosy, żegnano pole znakiem krzyża i składano na krzyż pierwsze ucięte kłosy, które ścinano w milczeniu. Jeszcze w XIX wieku używano głównie sierpów, a zboże cięły kobiety. Dopiero na przełomie XIX i XX wieku do cięcia zboża zaczęto powszechnie używać kosy. Regionalny Zespół Pieśni i Tańca Boczki Chełmońskie w inscenizacji „Żeńcy” zaprezentował, jak wyglądały przygotowania do wyjścia w pole i prace tam, koszenie zboża, wiązanie snopków, stygowanie. Przypomniano też jeszcze przedchrześcijański zwyczaj robienia „przepiórki”. Na polu pozostawiano pęk niezebranego zboża, które obwiązywano słomą i ozdabiano, np. kwiatami lub wstążkami, a panny tańczyły wokół niego. Miało to zapewnić, że zebrane zboże się nie popsuje, a następne zbiory będą obfite. Można było też zobaczyć dożynkowe obrzędy. Żniwny korowód udał się do kościoła z Drążdżewa, w którym odbyła się uroczysta msza święta, będąca podziękowaniem za plony.

Prace domowe

Żniwa były też okazją do poznania innych prac, jakie wykonywali mieszkańcy wsi. Podpatrywano pracę zielarki i słuchano o uzdrawiających właściwościach roślin. Można też było poznać przepis na doskonałe kiszone ogórki, posłuchać o tym, dlaczego warto było kiedyś naprawiać buty, po co koniom podkowy i skąd się brało materiał na koszyki. Na scenie amfiteatru zaprezentowała się Grupa Sekret Franciszka, która muzyką, w poetycko-folkowym klimacie, oczarowała turystów. Swoich amatorów znalazły także produkty regionalne, wystawionych na kiermaszu.

— Co roku jesteśmy na żniwach w skansenie i co roku wyjeżdżamy oczarowani tym miejscem. Babcia wspomina, jak była małą dziewczynką i snopki wiązała, dzieciaki z radością przyglądają się gospodarskim zwierzętom, a kluchy ziemniaczane z okrasą i chleb ze smalcem nigdzie nie smakują tak dobrze, jak tu.

Sierpeckie Muzeum Wsi Mazowieckiej zaprasza na kolejną imprezę plenerową. Już w sobotę, 26 sierpnia 2023 r., odbędzie się MAZOpiknik i Mazowiecki Dzień Integracji Osób z Niepełnosprawnościami.

[WIDEO]1605[/WIDEO]