13 kwietnia obchodzony jest Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. Święto upamiętnia ofiar ludobójstwa dokonanego przez NKWD w 1940 roku. W Sierpcu również oddano hołd pomordowanym.

Zbrodnia katyńska

W wyniku napaści Związku Radzieckiego na Polskę w 1939 r. w niewoli sowieckiej znalazło się około 250 tysięcy polskich żołnierzy, w tym ponad 10 tysięcy oficerów. Na początku października 1939 r. zaczęto zwalniać część szeregowców. W tym samym czasie podjęto decyzję o utworzeniu dwóch „obozów oficerskich” w Starobielsku i Kozielsku oraz obozu w Ostaszkowie przeznaczonego dla funkcjonariuszy policji, KOP i więziennictwa. Oprócz przedstawicieli zawodowych służb mundurowych była też duża grupa oficerów rezerwy powołanych do wojska w chwili wybuchu wojny. Znajdowali się wśród nich lekarze, prawnicy, nauczyciele szkolni i akademiccy, inżynierowie, literaci, dziennikarze, działacze polityczni, urzędnicy państwowi i samorządowi, ziemianie, duchowieństwo.

Wiosną 1940 r. z woli Stalina i na rozkaz jego wspólników reprezentujących najwyższe władze Związku Radzieckiego, doszło do zbrodni ludobójstwa blisko 22 tys. polskich obywateli. Decyzja w tej sprawie zapadła 5 marca 1940 r. na wniosek Ławrientija Berii. Biuro Polityczne Komitetu Centralnego Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii (bolszewików) zleciło wówczas trójce wysokich funkcjonariuszy NKWD zaoczne ferowanie wyroków śmierci bez udziału skazywanych. Mordercy strzelali w potylicę. W ten sposób życia pozbawiono 4 410 osób z obozu w Kozielsku, 3 739 z obozu w Starobielsku i 6 314 z obozu w Ostaszkowie. Polacy byli mordowani w Katyniu (jeńcy z Kozielska), w Charkowie (ze Starobielska) i w Kalininie — obecnie Twer (z Ostaszkowa).

Osobna grupa obywateli polskich (co najmniej 7 305 osób) aresztowanych po 17 września i przetrzymywanych w wielu sowieckich więzieniach została wymordowana m.in. na mocy rozkazu Berii z 22 marca 1940 r. Do dziś nie znamy nazwisk wszystkich rozstrzelanych wówczas osób. Łącznie Sowieci zabili 21 768 niewinnych ludzi.

Ciała ofiar zakopywano w zbiorowych dołach śmierci zlokalizowanych w Lesie Katyńskim (pod Smoleńskiem), Piatichatkach (pod Charkowem), Miednoje (pod Kalininem), Bykowni (pod Kijowem), Kuropatach (pod Mińskiem) i innych. Zbrodnia miała pozostać tajemnicą.

Jako pierwsi informację o odnalezieniu szczątków polskich jeńców zamordowanych przez Rosjan w Katyniu, podali Niemcy, sami odpowiedzialni za masowe mordy na Polakach. 13 kwietnia 1943 r. w Berlinie zorganizowano specjalną konferencję prasową w całości poświęconą odkryciu masowych grobów w lesie katyńskim.

Data 13 kwietnia jest również symboliczna jako początek walki o prawdę w sprawie wskazania winnych tego straszliwego mordu. 

Wśród zamordowanych znajdowali się także mieszkańcy powiatu sierpeckiego. Aby uczcić ich pamięć w Parku Solidarności w Sierpcu stanął kamień „Katyń”. W Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej władze samorządowe miasta i powiatu, organizacje pozarządowe, a także mieszkańcy składają w tym miejscu kwiaty i zapalają znicze.

14. rocznica katastrofy w Smoleńsku

Na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej lecieli przedstawiciele polskich władz państwowych. W sobotę, 10 kwietnia 2010 r. doszło do katastrofy lotniczej, w której zginęło 96 osób, m.in. prezydent Lech Kaczyński i jego małżonka Maria, ostatni prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski, wicemarszałkowie Sejmu i Senatu, 18 parlamentarzystów, dowódcy wszystkich rodzajów Sił Zbrojnych RP, funkcjonariusze Biura Ochrony Rządu, pracownicy Kancelarii Prezydenta RP, szefowie instytucji państwowych, duchowni, przedstawiciele ministerstw, organizacji kombatanckich i społecznych, osoby im towarzyszące, a także załoga samolotu. Wśród pasażerów był także sierpczanin ks. Bronisław Gostomski. W rocznicę katastrofy na jego grobie złożono wieńce od najwyższych władz państwowych, a także władz samorządowych. Przed tablicą upamiętniającą ofiary w sierpeckim Parku Solidarności również nie zabrakło kwiatów.